Kłusowanie to jedna z pierwszych umiejętności, które musi posiąść każdy jeździec. Często może sprawiać trudności, ponieważ wymaga sporo wysiłku. Daje jednak podstawę do uczenia się kolejnych, bardziej złożonych ćwiczeń, dlatego warto przyłożyć się do nauki. Sprawdź, jakie rodzaje ma kłus konia, jak się go nauczyć i na co zwrócić szczególną uwagę, by nauka była bardziej efektowna!
Czym jest kłus?
Kłus jest dwutaktowym chodem konia, podczas którego dwie przeciwległe kończyny (prawa przednia i lewa tylna lub odwrotnie) jednocześnie odbijają się od podłoża. Wyróżnia się 4 rodzaje kłusa:
- kłus wyciągnięty – koń wykonuje kroki na maksymalnie wyciągniętych kończynach, tę odmianę kłusu wykorzystuje się do ujeżdżania,
- kłus zebrany – kroki konia są dość krótkie, jednak sprężyste, co sprawia, że chód jest efektowny, zwierzę porusza się z podstawionym zadem,
- kłus roboczy – jest naturalnym chodem konia, zwierzę porusza się równomiernie i rytmicznie oraz bez wysiłku,
- kłus pośredni – jest trochę szybszy niż kłus roboczy, wymaga od konia delikatnego wydłużenia, wykorzystywany jest do ujeżdżania koni.
Rodzaje jazdy kłusem
Można wyróżnić 3 rodzaje jazdy kłusem. Należą do nich:
- kłus ćwiczebny (inaczej wysiadywany) – stosowany jest do zwiększenia kontroli nad koniem i do używania precyzyjnych pomocy, wykorzystuje się go przy wykonywaniu wolt, półwolt i innych ćwiczeń, a także przy zmianach chodu; w czasie jazdy kłusem ćwiczebnym jeździec nie unosi się w siodle,
- kłus w półsiadzie – polega na delikatnym uniesieniu pośladków z siodła oraz pochyleniu tułowia, a jednocześnie silniejszym oparciu w strzemionach, używany jest dość rzadko, głównie w ramach ćwiczeń oraz w niektórych sytuacjach podczas jazdy terenowej,
- kłus anglezowany – jest najczęściej stosowanym rodzajem jazdy kłusem, w którym jeździec rytmicznie podnosi się z siodła co drugi takt, czyli wtedy, kiedy zewnętrzna para nóg przednia i wewnętrzna tylna przesuwają się do przodu.
W jeździe w stylu western zwykle wykorzystuje się kłus ćwiczebny ze względu na budowę siodła, które daje dużą wygodę i komfort jazdy.
Jak zacząć jazdę kłusem?
Przez nauką kłusowania warto poćwiczyć unoszenie się i opadanie podczas stępa. W anglezowaniu konieczna jest aktywna praca łydek oraz ud, do czego można się przygotować dzięki podnoszeniu się w siodle bez strzemion. Naukę kłusa najlepiej zacząć na lonży, która daje możliwość pełnego skupienia się na własnych ruchach, zamiast na kierowaniu zwierzęciem. Dodatkowo, pozwala na oparcie rąk na siodle lub biodrach do momentu, gdy jeździec zdobędzie odpowiednią równowagę, by podczas anglezowania trzymać wodze bez ich nadmiernego ciągnięcia.
Na co zwrócić uwagę podczas nauki kłusowania?
Praktyka jest najważniejszym czynnikiem, który pozwoli na opanowanie umiejętności jazdy kłusem. Istnieje jednak kilka rzeczy, które mogą ułatwić proces nauki. Przede wszystkim są to:
- poprawne używanie pomocy – przed zakłusowaniem należy się upewnić, że koń jest skoncentrowany na pomocach – w tym celu można np. zwolnić lub przyspieszyć w stępie, a jeśli u konia pojawi się poprawna reakcja można dać sygnał do kłusu; trzeba głęboko usiąść w siodle, delikatnie skrócić wodze i łydkami ścisnąć boki konia – sygnał musi być krótki i zdecydowany,
- ręce na jednym poziomie – na początku nauki kłusowania trudno jest utrzymać odpowiednią równowagę; można chwilowo oprzeć się na chwilę o przedni łęk, co pozwoli uniknąć szarpania wodzą; należy pamiętać, aby podczas podnoszenia się w siodle nie podnosić rąk,
- rozluźnienie – przyzwyczajenie się do kołyszącego ruchu początkowo może okazać się trudne, jednak należy unikać usztywniania mięśni i stawów oraz ściskania kolan i kostek, ponieważ spowoduje to jeszcze większe odbijanie się od siodła,
- rytmiczny ruch – aby lepiej opanować technikę i rytm kłusa, najlepiej zacząć od dość wolnego, rytmicznego ruchu, który pozwoli nauczyć się wykonywania powtarzalnych ruchów,
- równomierne obciążenie – należy pamiętać o identycznym nacisku na strzemiona po obu stronach zarówno podczas podnoszenia się w siodle, jak i siadania,
- ruch bioder – w trakcie wstawania biodra powinny być nie tylko unoszone w górę, ale przede wszystkim należy wykonać nimi ruch do przodu,
- kłus na dobrą nogę – to określenie oznacza, że gdy jeździec się podnosi, koń wykonuje krok nogą przednią zewnętrzną oraz tylną zewnętrzną – warto zwrócić na to uwagę, kiedy jest się już dość pewnym w kłusie; jest to szczególnie ważne podczas jazdy po ujeżdżalni; dzięki kłusowaniu na dobrą nogę wewnętrzna przednia kończyna konia zostaje odciążona; w celu zmiany nogi należy usiąść w siodle (lub przejść do półsiadu) na dwa takty.
