Każdy miłośnik koni oraz przyszły jeździec powinien znać wszystkie sposoby poruszania się tych zwierząt. Określają je specjalne nazwy, które dla laika mogą niewiele znaczyć, a w praktyce na ich podstawie można określić prędkość, liczbę uderzeń kopyt czy kolejność ich stawiania. Sprawdź, jakie nazwy noszą wszystkie chody konia i czym się charakteryzują.
Chody konia – rodzaje
U koni wyróżnić można cztery rodzaje podstawowe chodu (stęp, kłus, galop i cwał) oraz dwa dodatkowe, które występują nie u wszystkich ras (inochód i tolt).
Stęp
Stęp jest najwolniejszym z chodów konia oraz jedynym, podczas którego 3 nogi zwierzęcia jednocześnie pozostają na ziemi. Jest to chód czterotaktowy i symetryczny. Koń stawia najpierw lewą tylną nogę, później lewą przednią, następnie prawą tylną, a na końcu prawą przednią.
W jeździectwie wyróżnianych jest 5 rodzajów tego chodu:
- stęp pośredni – dość energiczny chód, podczas którego ślady kopyt tylnych delikatnie nachodzą na ślady przednich,
- krok hiszpański – chód z wysoko podnoszonymi przez konia nogami,
- stęp wyciągnięty – kroki konia są bardzo wyciągnięte, a ślady kopyt tylnych są przed śladami przednich,
- stęp zebrany – krótkie, ale energiczne kroki; ślady kopyt tylnych nie przekraczają śladów kopyt przednich (są za nimi lub pokrywają je),
- stęp swobodny (stęp na długiej wodzy) – chód używany podczas przerw w pracy, ze względu na możliwość swobodnego wyciągnięcia szyi i obniżenia głowy przez konia.
Kłus
Kłus to chód dwutaktowy i symetryczny. Koń odbija się od podłoża dwoma przeciwległymi nogami jednocześnie – prawą tylną i lewą przednią lub prawą przednią i lewą tylną.
Istnieją 4 rodzaje tego chodu:
- kłus wyciągnięty – koń jak najmocniej wyciąga kończyny,
- kłus pośredni – krok jest delikatnie wydłużony,
- kłus roboczy – naturalny chód konia, jest rytmiczny i niewymagający wysiłku,
- kłus zebrany – krótkie i sprężyste kroki.
Czasami można spotkać u koni tzw. szłap, czyli nieprawidłowy kłus. Oznacza to, że przeciwległe kończyny stawiane są przez zwierzę niemal jednocześnie, przez co zamiast dwóch uderzeń kopyt można usłyszeć cztery. W galopie mówi się o skokach – jeden skok nazywany jest foulée.
Galop
Galop jest szybkim, niesymetrycznym chodem trzytaktowym. Można określić go jako bieg konia. Można wyróżnić galop z prawej lub lewej nogi, w zależności od tego, która para kopyt znajduje się bardziej z przodu. Zwykle jest to uwarunkowane kierunkiem ruchu, a u większości koni do przodu wysuwa się wewnętrzna para kończyn. W przypadku odwrotnym mamy do czynienia z kontrgalopem.
Istnieją 4 rodzaje galopu:
- galop zebrany – jest to nieco spowolniony bieg, który wykorzystuje się w ujeżdżaniu na czworoboku w celu wykonania niektórych figur,
- galop roboczy – jest rytmicznym i równomiernym biegiem w naturalnym tempie zwierzęcia,
- galop wyciągnięty – to najszybszy ze wszystkich odmian galopu, podczas którego koń jak najbardziej wydłuża nogi,
- galop pośredni – to krok, w którym koń bardziej pracuje tylnymi nogami oraz grzbietem.
Cwał
Cwał to czterotaktowy i niesymetryczny chód. Jest odmianą galopu wyciągniętego i jest to najszybszy bieg, w którym nogi zwierzęcia stawiane są w kolejności: lewa tylna, prawa tylna, lewa przednia, prawa przednia. Następnie koń przechodzi w fazę lotu, podczas której żadna z kończyn nie dotyka ziemi.
Inochód
Inochód to chód dwutaktowy i symetryczny. Podczas inochodu koń unosi kończyny z tej samej strony ciała. Najpierw zwierzę stawia lewą przednią i lewą tylną nogę, następnie prawą przednią i prawą tylną.
U niektórych ras inochód występuje naturalnie i nie jest zależny od prędkości. Rzadko można spotkać je w polskich hodowlach.
Tolt
Tolt jest szybkim chodem czterotaktowym, w czasie którego przynajmniej jedna noga konia znajduje się na ziemi. Zwierzę stawia najpierw prawą przednią kończynę, następnie prawą tylną, lewą przednią i na koniec lewą tylną. W dłuższej perspektywie jest to chód męczący dla zwierzęcia, jednak dla jeźdźca bardzo wygody.
